Böbrekler vücutta kanı süzerek atık maddelerin temizlenmesi, kan üretiminin sağlanması, asit-baz ve mineral düzenlemesi, vücut sıvıları düzenlemesi, hormon sistemleriyle bağlantısı, tansiyona olan etkileri gereği son derece hayati organlardır.
Böbrek yetmezliği böbrek hücrelerinin bu görevlerini yerine getiremeyecek fonksiyon kaybı yaşamasıdır. Bu nedenle de bu yetmezlik birçok sistemi etkiler. Köpeklerde de görülen böbrek yetmezliği kedilerde daha sık görülür ve yaşlı hastalarda yaygın bir ölüm sebebidir. Bu yüzden düzenli kontrollerin yapılması çok önemlidir.
Nedenleri
- Yaş
- Genetik yatkınlık
- Irk yatkınlığı
- Yanlış besleme
- Leptospira gibi enfeksiyöz hastalıklar
- Başka hormon hastalıklarının olması (birbirleriyle bağlantılı oldukları için)
- Yeterince su tüketiminin olmaması
- Böbrekten süzülen ve böbreğe yan etkileri olan ilaçların uzun süre kullanımı
- Zehirlenme
- Kalp yetmezliği hastalıklarında akut olarak
- Dolaşım bozuklukları
- İdrar yolu tıkanıklıkları
- Böbrekte taş oluşması
Gibi nedenler sıralanabilir.
Türleri
Akut böbrek yetmezliği: böbrek fonksiyonlarının aniden bozulmasıdır. Hasta eğer bu akut dönemi atlatırsa ve iyileşme süreci kısa sürerse hücresel hasar da az olacağından prognoz genellikle kronik yetmezliğe göre daha iyidir. Zehirlenmeler, üriner sistem tıkanıklıklıkları, kalp yetmezliği ve tansiyondaki dengesizlikler bu tip böbrek yetmezliğini yaygın olarak yaparlar
Kronik böbrek yetmezliği:
Ailede böbrek hastalığı geçmişi olması
Doğuştan gelen organ anomalileri
Böbreğe zarar veren etkene (ilaçlar, zehirlenmeler, dolaşım bozukluğu) uzun süre maruz kalma
Otoimmun hastalıklar
Nasıl anlaşılır
Böbrek hastalıkları çok sinsi seyreden hastalıklardır. Belirti vermeye başladığında ve üre, kreatinin değerleri dediğimiz böbrekle alakalı biyokimyasal kan analizi değerleri yükseldiğinde organın %75’i hücresel fonksiyon kaybına uğramıştır. O yüzden hasta böbrek hastalığıyla ilişkili belirtiler gösteriyorsa ve bu belirtiler çok şiddetli olmasa bile acilen veteriner kliniğine götürülmelidir. Kaybedilen her dakika hastada kalıcı hasar bırakabilir.
Böbrek hastalarında olası belirtiler şu şekilde sıralanabilir;
- Çok su içme
- Kambur duruş (böbrek ağrısından dolayı)
- Böbreklerin olduğu yere dokundurtmama veya tepki verme
- İshal veya kabızlık (su metabolizması bozulduğu için)
- Kusma
- Çok çişe çıkma
- Bazı durumlarda normalden daha az çişe çıkma
- Halsizlik
- İştahsızlık
- Zayıflamak
- Tüylerlerde karışıklık
- Dudak ve burunda beyazlama
- Ağızda koku
- İdrarda renk değişimleri (kanlı veya çok sarı)
Özellikle safkan ırk kediler, bunların içinden de iran kedileri, Scottish ve British ırkı kediler, siyam kedileri bu hastalıklara çok yaygındır. Eğer İran kediniz varsa ve bu belirtileri gösteriyorsa polikistik böbrek dediğimiz böbrek hastalığı olma olasılığı yüksektir bu yüzden biyokimyasal analizlerin yannda ultrasonogrofik muayene de yapılması son derece önemlidir.
Hastalığın teşhisi semptomlar ve hastanın ailesinin şikayetleri ışığında yapılan testler sonucu konulur. Hemogram, biyokimya, ultrason, idrar tahlili gibi tahliller gerekir. Böbrek kanı süzen ve kan üreten bir organ olduğundan hastalık ilerlediğinde kansızlık başlar bu yüzden tedavi sürecinde bu testlerin tekrarlanması önemlidir.
Tedavi
Öncelikle böbrek hastalığına neden olan faktörün belirlenmesi gerekir. Tedavi; eğer bu sebep zehirlenmeyse farklı, kalp hastalığıysa farklı, enfeksiyöz ise farklı, tıkanma ise farklı olacaktır. Sebep olan faktörü ortaya çıkardıktan sonra bu sebebe spesifik böbreği iyileştirmeye ve bu ana sebebin etkilerini ortadan kaldırmaya yönelik tedavi protokolü belirlenir
Hastanız çok su içiyor aynı orantıda idrara çıkmıyorsa işetici ilaçlar yapılır, asit baz dengesini düzenleyen ilaçlar, serum tedavisi, bazı takviyeler ve vitaminler tedavinin parçasıdır. Bu tamamen hastalığın hangi evrede olduğu ve sebebinin ne olduğuyla alakalıdır.
Hastada kronik böbrek yetmezliği varsa hastanın bir böbrek hastası olduğu ve ömür boyu dikkat edilecek şeylerin kullanılacak ilaçların olduğu bilinmelidir.
Beslenme
Protein oranı düşük, sodyum ve fosfor miktarı az mamalar tercih edilir. Böbrek hastaları için üretilen kuru mamalar dışında ödüller, konserveler veya insan gıdaları verilmekten kaçınılmalıdır bu tip gıdalar üreyi yükseltecektir.