Megakolon kronik kabızlıktan dolayı dışkının kalın bağırsakta yani kolonda yığılması ve uzun süre beklemesinin sonucu olarak, kalın bağırsak çapının kalıcı olarak büyümesidir. Kolon yani kalın bağırsak dışkıdan suyun emildiği kısım olduğundan, dışkı burada ne kadar kalırsa o kadar suyu emilecek ve çıkışı zorlaşacak, çıkış olmadıkça yığılma ve çapta o kadar artacaktır. Megakolon endokrinolojik (hormonal), nörolojik, ya da kalça kemiğinin kırılıp bağırsağa baskı yapması, geçişi azaltması sonucu şekillenen durumlar gibi mekanik sebeplerle şekillenebilir, ayrıca idiopatik(sebebi bilinmeyen) olarakta meydana gelebilir. Megakolonunun ileriki evrelerinde bağırsak kalınlaşması öyle bir hal alır ki anüsün hemen altında bir cep oluşur dışkı buraya yığılır lavman işe yaramaz. Bu hastalarda kusmalar da meydana gelir bunun iki sebebi vardır biri anüs yoluyla atılamayan gıdalar yabancı cisim tıkanıklığında olduğu gibi ağız yoluyla geri çıkartılır, ikincisi ise dışkının içindeki toksinlerin yaptığı vagal uyarı hastada kusmaya yol açar. Hastada halsizlik, iştahsızlık, kilo kaybı ve sarılık görülebilir. Konstipasyon sık sık şekilleniyorsa kolektomi operasyonu yapılmalıdır.

Hasta ailesinin şikayetleri üzerine, röntgen çekildiğinde tanı kesinleşir.

Megakolon nasıl yönetilmelidir?

Hastaya şans verip lavman denenmeli bununla birlikte laksatif ilaçlar ve serum tedavisiyle dışkıyı yumuşatmaya yönelik tedavi uygulanmalıdır. Buna rağmen kabızlık geçmiyor, megakolon devam ediyorsa cerrahi müdahale kaçınılmazdır. Hastayı sürekli lavman yaparak hırpalamak hem sağlıksız hemde streslidir.

Operasyona karar verildikten sonra hazırlık olarak kolonun boşaltılmaya çalışılması, hastaya lavman yapmak, parmakla dışkıyı boşaltmaya çalışmanın operasyona hiçbir faydası yoktur.

Kolektomi cerrahisini yapacak cerrahın dokuların durumuna göre verdiği karara göre ileosekal valf korunup kolekolektomi de yapılabilir, ileo kolik anastomoz da tercih edilebilir.

Operasyondan sonra su emilen kısım alındığı için hastalarda su emilimi bozulur. Bu yüzden elektrolitlerine düzenli olarak bakılmalıdır. Gerekli görüldüğü takdirde elektrolit ve serum takviyesi yapılmalıdır. Operasyondan sonra yüksek proteinli mamalar verilip besinlerin ikame dozu sağlanmalıdır. ishal 4 ay kadar devam edebilir daha sonra bağırsaklar bu duruma adapte olurlar. Bazı hastalarda ishal 1 ay içinde bile geçebilir. Hastanın enerjisi, tüy kalitesi artar, dehidrasyonu geçer sağlığı düzelir.

Kedilerde daha sık gözükür.